- info@naturebylennart.com
Antpitta’s worden in de veldgidsen vaak omschreven als een ‘plump ball on sticks’ wat wel een accurate beschrijving is. Antpitta’s hebben met elkaar gemeen dat het inderdaad allemaal veerbollen op pootjes zijn die vooral heel stil kunnen zitten. Daardoor zijn antpitta’s ook moeilijk te vinden en het is dan ook een hele prestatie als je als vogelaar er eentje uit het bos weet te trekken. Enkele antpitta’s staan erom bekend dat ze niet zo moeilijk te zien zijn, maar sommige zijn wel zo teruggetrokken dat ze zelfs nog nooit in het wild zijn gefotografeerd. Het frustrerende kan zijn dat veel antpitta’s zich vaak juist wel goed laten horen. Je weet dat ze er zijn, maar zien doe je ze niet! Tijdens mijn reis naar Ecuador in 2021 maakte ik voor het eerst kennis met deze soortgroep.
Ecuador kan wel de bakermat van het antpittakijken worden genoemd dankzij het pionierswerk van Angel Paz. Hij was het die in 2005 tijd begon te investeren om een Giant Antpitta naar zich toe te lokken. Dit was voorheen een mythische soort die vrijwel niemand ooit zag. Angel Paz lukte het om de vogel zo ver te krijgen dat hij op roep verscheen om zijn dagelijkse wormen in ontvangst te nemen. De Giant Antpitta werd Maria genoemd. Na de Giant Antpitta lukte het hem om nog meer soorten tammer te maken waardoor het goed mogelijk is om bij Paz de las Aves wel vijf soorten antpitta’s te zien. Ze hebben allemaal ook hun eigen naam. Angel deelde zijn kennis ook met andere plaatsen waardoor veel meer antpittasoorten nu min of meer op afroep beschikbaar zijn. Ecuador is nog steeds een land waar veel antpittasoorten te vinden zijn, maar ook Colombia timmert behoorlijk aan de weg. Het verhaal van Angel Paz is overigens te lezen op zijn website waar je meteen terecht kunt om zelf een verblijf te boeken!
Op reis in Ecuador kon een bezoek aan Paz de las Aves dan ook niet in mijn schema ontbreken. Ik ging voor twee dagen waardoor ik ’s middags daar al vogels kon gaan kijken, dan de nacht slapen en de volgende ochtend echt op pad gaan voor de antpitta’s. Een beer gooide echter mijn plannen door de war!
Ik lag vrij laat op mijn bed want we moesten nog uilen kijken. Die lieten zich helaas niet zien. De volgende ochtend werd ik gewekt door geklop op mijn deur. Ik werd heel slaperig wakker en het bleek dat ik veel eerder werd verwacht dan de tijd die ik de vorige avond meende te hebben afgesproken! Zo snel mogelijk maakte ik mij gereed en ging ik met Angel mee. Helaas miste ik hierdoor waarschijnlijk Dark-backed Wood Quail die ik alleen hoorde maar niet zag. Ik begrijp nog steeds niet waar het mis ging want ik meende toch echt duidelijk deze tijd gehoord te hebben van Rodrigo Paz. Ik had zelfs de wekker wat eerder gezegd omdat ik dacht dat de afgesproken tijd mij nog wat ruimte gaf om met het eerste licht zelf te vogelen!
Maar goed, Angel nam mij mee naar de plek waar zij Andean Cock-of-the-rock zien. Ze hebben zo hun vaste rondje hoewel die soort voor mij niet bijzonder veel prioriteit had na de geweldige waarnemingen die ik had in Peru. Het schema iets aanpassen bleek ook niet zo goed te lukken dus ik schikte mij maar in mijn lot. Nog steeds was het geen straf natuurlijk om deze schitterende soort opnieuw te zien!
Andean Cock-of-the-Rock
Vanaf deze plek zat een vrouwtje Golden-headed Quetzal ook duidelijk zichtbaar op een tak.
Golden-headed Quetzal
Nadat we weer teruggelopen waren naar de weg zagen we een schitterende Scaled Fruiteater: de dag was al goed begonnen!
Scaled Fruiteater
Het echte werk moest echter nog beginnen. We gingen antpitta's zoeken! Ik had al begrepen dat Giant Antpitta niet zo makkelijk was als hij leek. Het was zeker geen soort die ik sowieso zou gaan zien. Verschillende vogelaars waren al teleurgesteld teruggekeerd toen bleek dat Maria er die dag geen zin in had. Voor mij was dit wel de antpitta die ik wilde zien. Giant Antpitta is enorm groot voor een antpitta. Waar de meeste antpitta's variëren in grootte van het formaat zanglijster tot roodborst, benadert deze soort het formaat van een gaai. Groter is altijd beter natuurlijk!
We liepen ergens het nevelbos in en Angel ging op zoek naar een antpitta. Ik meen op te vangen dat Maria er niet zo veel trek in had de laatste tijd dus ik reken mij al niet meer rijk. Ook denk ik dat Angel nu eerst naar een andere soort op zoek is en dat Rodrigo bezig is om een poging te doen Maria te lokaliseren. Angel struint op en neer door het bos en ik probeer zo goed en zo kwaad als het gaat te volgen. Ineens wenkt hij mij. Voorzichtig beweeg ik naar hem toe. Dan zie ik ineens stil op een tak een Giant Antpitta zitten!
Giant Antpitta
De euforie is groot want op deze soort had ik nu helemaal nog niet gerekend! De Giant Antpitta zit goed verscholen, maar dat duurt niet lang. Terwijl hij wormpjes gooit roept Angel luid de naam van de vogel en dat hij kan komen eten: “MARIA, MARIA, COME COME!”. En inderdaad: braaf hipt Maria de uitgezochte tak op en ik kan foto’s maken.
Giant Antpitta
Het is een surreële ervaring. Terwijl ik een van de schuwste vogels van Zuid-Amerika fotografeer, roept Angel luid naar Rodrigo dat hij de vogel gevonden heeft. Maria trekt zich van al het geroep niets aan en associeert dit kennelijk met eten. Ik ben heel erg blij dat deze soort gelukt is!
Vrij gemakkelijk daarna ‘blikken’ we Ochre-breasted Antpitta en Moustached Antpitta in. Ochre-breasted zit al op een tak te wachten.
Ochre-breasted Antpitta
Moustached wil na enig aandringen ook wel komen.
Moustached Antpitta
Vooral de Moustached is een soort die zich ook erg moeilijk op andere plaatsen laat vinden. Toch zou mij dat later wel lukken! Tijdens mijn wandelingen over de Guacamayos Trail op de ‘east slope’ van Quito vond ik mijn eigen Moustached Antpitta. Stiekem was ik daar wel trots op natuurlijk al had ik liever een nieuwe soort gehad die ik nog niet had gezien!
Na deze twee soorten was het de beurt aan Yellow-breasted Antpitta. Opnieuw een prachtige vogel die zich helaas alleen van bovenaf laat fotograferen. Maar mooi is ie zeker!
Yellow-breasted Antpitta
Tussendoor verliezen we uiteraard ook niet de andere vogels van Paz de las Aves uit het oog. Zo zien we een prachtig mannetje Golden-winged Manakin.
Golden-winged Manakin
Ook ben ik erg fan van de mooie Toucan Barbet.
Toucan Barbet
Daarna is het de beurt aan de meest algemene van het stel, de Chestnut-crowned Antpitta, maar juist die wil niet meewerken! Het zien van deze soort is ook nog niet zo makkelijk, maar hij is in het nevelwoud wel overal te horen. Maar ondanks de verwoede inspanningen van Angel wil deze soort er niet uit komen. Ze hebben echter nog een uitsmijter in gedachten: de Ocellated Tapaculo. Tijdens mijn rit met Rodrigo de dag ervoor naar de beer had ik het al over die soort gehad en laten merken dat ik die graag zou willen zien. Omdat ik ook een overnachting heb geboekt en we de avond ervoor geen uilen hadden gezien, willen ze wel voor mij een poging wagen. Het is namelijk niet zo makkelijk om die soort te zien. Heen en weer is het anderhalf uur lopen en het is zeker niet gegarandeerd dat de soort meewerkt.
Dat blijkt ook wel want we horen of zien de soort niet. Op de plaats waar hij zou moeten zitten, doet Angel opnieuw zijn best om op alle plekjes geluid te maken, maar de tapaculo laat zich niet horen. Uiteindelijk moeten we onverrichterzake terugkeren. Op de weg terug horen we naast ons ineens een Ocellated Tapaculo roepen! Dan gaat het snel. Angel maakt een plekje met wormen en begint ook deze vogel te roepen. Ook de Ocellated Tapaculo kan de lokroep niet weerstaan en al snel zit ook deze schuwe vogel op de wormen! Ik ben erg blij dat ik ook deze vogel kan zien omdat het ook een hele mooie vogel is. De meeste tapaculo’s zijn onopvallende donkere vogeltjes, maar niet de Ocellated Tapaculo!
Ocellated Tapaculo
Toch zeker wel een soort ‘ere-antpitta’!
Op de andere plekken die ik in Ecuador zou bezoeken, werd het wat de antpitta’s betreft niet meer zo mooi als bij Paz de las Aves, maar zag ik wel nog een aantal mooie nieuwe. Elk plekje heeft ook weer zijn eigen antpittasoort als specialiteit. Zo zag ik bij de Wildsumaco Lodge Plain-backed Antpitta op de wormen.
Plain-backed Antpitta
Die soort zou ik later ook zelf in het bos nog weten te vinden. Opnieuw een soort die ik al gezien had helaas! Daarnaast had ik daar weer mooie waarnemingen van Ochre-breasted Antpitta.
Ochre-breasted Antpitta
Een echte nieuwe zelfgevonden antpittasoort was de Slaty-crowned Antpitta die ik langs de Guacamayos Trail al in de begroeiing opmerkte en die ook even op het pad ging zitten. De foto’s waren niet zo goed, maar het was zeker erg gaaf om eindelijk zelf een nieuwe antpitta te vinden!
Daarnaast vond ik op deze plek dus ook een eigen Moustached Antpitta.
Bij de Cabañas San Isidro was het mogelijk om de mooie White-bellied Antpitta te zien. Op de ochtend dat ik hem ging proberen, werd ik vergezeld door een flinke groep Amerikaanse vogelaars. Aanvankelijk waren ze stil, maar naarmate de soort zich niet liet zien, gingen ze steeds luider praten. Uiteindelijk was het een flink geroezemoes en de antpitta wilde maar niet komen ondanks alle inspanningen van de lokale meelwormenman. Uiteindelijk kondigde hun gids aan dat het ‘time for breakfast’ was en de hele groep verdween richting het ontbijt. Ik bleef alleen achter met de lokale gids die de vogel moest lokken. Vijf minuten na het verdwijnen van de Amerikanen zat de White-bellied Antpitta op de wormen!
White-bellied Antpitta
Mijn laatste nieuwe antpitta’s zag ik weer op de ‘west slope’. Ik ging in het Yanacocha reservaat ’s ochtends vroeg luisteren naar baltsende Imperial Snipes. Deze soort had ik ooit in Peru op enkele meters gemist en dat had me nooit lekker gezeten. Nadat ik de soort in de ochtendschemer mooi had horen baltsen, had ik nog wat tijd om verder vogels te kijken. Al snel trof ik op een pad een antpitta aan die een Undulated Antpitta bleek te zijn! Ook deze soort is regelmatig te horen, maar het zien is erg lastig!
Ik was dus erg blij met deze nieuwe zelf gevonden antpitta. Ook vond ik een Muisca Antpitta, maar die zou ik wat later op de ochtend nog veel beter zien.
Een eindje verder van Yanacocha bevond zich namelijk Zuro Loma. Dit is een project dat door een jongen genaamd Dario is opgezet die ook daar weer een aantal vogels heeft weten te verzamelen. De specialiteit is Chestnut-naped Antpitta, maar helaas lukte het mij niet om die soort te zien. Wel kwam ik er dichtbij! De soort riep keihard vanuit de struiken, maar durfde er niet uit te komen. Ook dat hoort bij het zoeken naar antpitta’s… De Muisca Antpitta werkte wel braaf mee.
Muisca Antpitta
De laatste antpitta die ik goed zag was een Tawny Antpitta. Deze soort staat er om bekend dat hij niet zo moeilijk te vinden is en dat bleek ook zo te zijn. In tegenstelling tot de andere soorten komt deze soort dan ook meer in het open veld voor. Ik had de soort al eerder tijdens de reis gezien, maar in het Antisana reservaat vond ik er eentje die wel heel goed meewerkte.
Tawny Antpitta
Dit waren de antpitta’s! Ik heb erg genoten van mijn waarnemingen van deze geweldige familie vogels. De schuwheid van de antpitta maakt de euforie van het zien altijd groot en er is een geweldige onderlinge diversiteit!
Meer zien van mijn reis door Ecuador?
Klik hier voor een verhaal en foto’s van mijn waarneming van de brilbeer!
Daarna zou ik door gaan naar Bolivia.
Lees hier over mijn waarneming van een van de vreemdste katten ter wereld!
En er zijn van die dagen waarop alles mee zit!!
