• info@naturebylennart.com

Schoenbekooievaar: een topvogel

Schoenbekooievaar: een topvogel

Oeganda: een land waarvan ik wist dat ik het ooit zou bezoeken! Niet alleen is dit het land waar het mogelijk is om gorilla’s en chimpansees op korte afstand te zien: het heeft nog veel meer te bieden. De reis die ik in de zomer van 2025 ondernam was voornamelijk gericht op het zien van zoveel mogelijk vogelsoorten. Persoonlijk heb ik mij er al bij neergelegd dat ik niet de allergrootste vogellijst zal kunnen opbouwen omdat ik ook graag tijd in andere dieren steek. Mijn lijstje met vogelsoorten die ik écht niet wilde missen, was dus vrij kort. Het was geen vraag welke soort bovenaan stond: de schoenbekooievaar!

Zoals zijn naam doet vermoeden heeft deze vogel de snavel in de vorm van een schoen. Geen andere vogel heeft zo’n snavel. Dat maakt zijn uiterlijk meteen spectaculair en uniek. Een schoenbekooievaar doet prehistorisch aan en lijkt met zijn uiterlijk het gat tussen vogels en dinosaurussen te overbruggen. Een schoenbekooievaar is zo uniek dat hij in zijn eentje zijn eigen familie vormt. Verder is de schoenbekooievaar ook een hele grote vogel. Zo zijn genoeg ingrediënten aanwezig om deze soort hoog op veel wensenlijstjes te laten eindigen.

Voor mij was dat dus niet anders. Gelukkig zouden we niet lang in spanning hoeven te zitten over de vraag of we deze soort wel of niet zouden zien. We bezochten namelijk meteen aan het begin van de reis Mabamba Swamp: de plek waar we schoenbekooievaar moesten gaan zien.

Eerst moesten we met de auto een veerpontje pakken. Vanaf de pont zagen we onder andere de iconische grijze roodstaartpapegaai. Helaas was dat wel op grote afstand, maar achteraf waren we er blij mee, want dit was de enige keer tijdens de reis dat we hem zouden zien. Tijdens het wachten op de pont vermaakte ik mij met het fotograferen van de lokale ijsvogels. Bonte ijsvogels zijn eenvoudig in vlucht te fotograferen, maar de Malachite Kingfisher is wat minder eenvoudig.

Bonte ijsvogel

Malachite Kingfisher

Na de overtocht was het nog zo’n half uur rijden tot het moeras. Daar stapten we in een bootje en gingen we het moeras in.

Purperreiger

Onderweg zagen we veel African Jacana’s.

African Jacana

Ik ben groot fan van deze familie die maar uit enkele soorten bestaat die zowel in Afrika, Azië als Zuid-Amerika voorkomen. Tussen die African Jacana’s proberen we ook een Lesser Jacana te vinden, maar die is ons nog niet gegund. Het duurt niet lang of ons bootje gaat het riet in. De motor gaat af. Met lange stokken worden we vooruitgeduwd: dieper het riet in.

Het riet buigt wat opzij en dan zien we waar we al op hoopten: een prachtige schoenbekooievaar! Wat is ie groot! Het voelt wat onwerkelijk aan om deze iconische vogel ineens op enkele meters afstand van ons te zien foerageren. Er is al een bootje voor ons dus de groothoeklens kan nog in de tas blijven, maar het blijft een heel speciaal moment. De vogel lijkt zich weinig te bekommeren om alle aandacht en gaat minutenlang zijn gang.

Schoenbekooievaar

Ineens besluit de vogel toch de lucht in te gaan. Met een geluid als een opstijgende zwaan verhuist hij naar een ander deel van het moeras. Wij gaan terug naar het open water. Na een tijdje vinden we de vogel weer terug. Nu kunnen we de vogel vanuit een andere positie zien. Dat levert toch ook weer andere foto’s op.

Schoenbekooievaar

Ik baalde een beetje van het slechte licht omdat het al wat later op de ochtend is, maar die omstandigheden heb je nu eenmaal niet altijd voor het uitkiezen. Het was ook gaaf om de vogel te op een moment te zien roepen.

Schoenbekooievaar

We geven de schoenbekooievaar zeker nog even de aandacht die hij verdient, maar dan moeten we ook weer verder gaan want er staan nog meer vogels op de wensenlijst!

Tevergeefs hopen we op een Papyrus Gonolek, maar daarvoor blijkt het al te laat op de dag te zijn. Rufous-bellied Heron lukt wel, dat was een belangrijke doelsoort. Helaas is die vogel slecht te fotograferen, maar die zouden we op andere plekken nog wel beter zien. Dit zou niet zo’n makkelijke soort moeten zijn, maar daar hebben we dan toch geluk mee. Zo gaat dat wel vaker met bepaalde soorten. Het tegenovergestelde daarvan is dat een soort ‘die iedereen altijd ziet’ toch door jou gemist wordt. Dat is minder leuk!

Rufous-bellied Heron

Voor mij bleef als belangrijkste wenssoort de Lesser Jacana over. We doen ons best om in het juiste gebied er eentje te vinden. Erg groot zijn ze niet en dat maakt het niet makkelijk. Dan wordt er toch een gezien, lopend over de waterlelies! Het zijn er zelfs twee! Ze zijn een stuk schuwer dan de African Jacana’s, maar bewijsplaatjes van een vogel in vlucht blijken mogelijk. Helaas is het niet zoveel meer dan dat.

Lesser Jacana

Verder negeerden we uiteraard ook de gewone soorten niet. Soorten als Long-toed Lapwing, African Marsh Harrier, Yellow-billed Duck, Reed Cormorant en de ook bij ons bekende ralreiger.

Long-toed Lapwing

African Marsh Harrier

Yellow-billed Duck

Reed Cormorant

Ralreiger

Verder was het belangrijk om aandacht voor de lucht te blijven houden omdat een schoenbekooievaar soms boven ons cirkelde.

Schoenbekooievaar

We brachten zo enkele uren in het moeras door, maar dan is het ook weer tijd om te gaan. We moeten nog meer doen deze dag. Met een redelijke vaart gaan we door de kanaaltjes in het moeras. Dan zie ik in een flits ineens een Lesser Jacana lopen vlakbij de boot! Het lukt nog net om een paar foto’s te maken voordat de vogel opvliegt. Wat een geluk om deze buitenkans nog mee te pakken! Ik ben blij met de foto’s van deze vogel die naast de schoenbekooievaar hier mijn grootste wenssoort was.

Lesser Jacana

De eerste kennismaking met Oeganda is op deze wijze goed bevallen. Ik ben heel benieuwd wat de rest van de reis zal gaan brengen!

Lennart Verheuvel

Laat een reactie achter