- info@naturebylennart.com
Euraziatische lynx is veel weider verspreid dan zijn Iberische neefje, maar veel lastiger te zien! Iberische of Pardellynx was de allereerste kat die ik ooit zag in 2018 en sindsdien groeide mijn kattenlijstje gestaag. In Europa waren er maar twee nieuwe katten voor mij te zien: Europese wilde kat en Euraziatische lynx. Met Euraziatische lynx maakte ik tot dusver nooit haast: die komt vast wel een keer! Dit jaar deed zich dan toch eindelijk de gelegenheid voor om serieus op zoek te gaan en met succes!
Met Arie-Willem van der Wal en Jacob Molenaar zocht ik eerder naar Europese wilde kat in Limburg. Het vaste recept van deze zoektochten was een lange avond (hele nacht) zoeken met aan het einde een glimp van een wilde kat, maar vaak nog niet eens dat. Als er niet veel te zien is, dan is er des te meer te bespreken en zo kwam ook de Euraziatische lynx ter sprake. Nu het erop lijkt dat die voorlopig Nederland niet zal aandoen, hadden we geen keus dan ons op een ander land te richten.
Een week zoeken zou voor iedereen mogelijk moeten zijn. Nu nog een plek vinden waar we in een week redelijke kansen hadden op Euraziatische lynx! Het aantal landen om dat te proberen is beperkt. In Roemenië zijn goede plekken voor lynx, ook in Polen worden goede waarnemingen gedaan, maar de allerbeste plek lijkt op dit moment Estland. Ik had al meerdere goede waarnemingen uit dit land voorbij zien komen dus daar zouden wij ook ons geluk gaan beproeven.
Vrij snel nadat we de knoop hadden doorgehakt, werden de vluchten en accommodatie geboekt. We zouden onze zoektocht focussen op het gebied in en rondom Lahemaa National Park want daar werd lynx het vaakst gezien. We hadden vier nachten om de lynx te vinden. Op de laatste volle dag wilden we namelijk nog even naar het eiland Saaremaa gaan om Steller’s Eider te zien. Nu waren onze kansen dus wel goed, maar met vier nachten speelden we ook weer niet enorm op safe om de lynx te zien.
We onderzochten dus ook nog de mogelijkheden om met een lokale gids op pad te gaan. Al vrij snel kwamen we er achter dat al het Estse lynxsucces te danken is aan de inspanningen van één man: Martin Piispea. Hij heeft al jaren veel interesse in de lokale lynxen en hij is dus als geen ander op de hoogte van hun gedrag en van de plaatsen waar ze vaak komen. Ook heeft hij een aantal cameravallen staan die hem live een foto sturen van datgene wat er passeert. Dat helpt ook om op de goede plek te gaan staan. Het kon dus zeker geen kwaad om hem even een berichtje te sturen om te zien of hij beschikbaar was. En dat bleek hij nog te zijn ook! De kosten konden we met z’n drieën ook wel aan en dus wisten we dat we in elk geval de eerste, de tweede en de vierde nacht met Martin op pad zouden kunnen gaan.
Nu hadden we er aardig vertrouwen in dat het ons zou gaan lukken. En zo stapten we op maandag 19 februari op het vliegtuig naar Estland. We kwamen vroeg in de middag aan en we hadden dus nog de tijd om in het licht naar onze accommodatie te rijden. Dat was Sagadi Manor: een hotel midden in het lynxgebied met (naar het bleek) een uitstekende service en een prima prijs. Tegen de schemer kwamen we aan bij het hotel.
We hadden net genoeg tijd om onze bagage op te bergen toen Martin ons al kwam ophalen bij het hotel. We hadden even een praatje over lynxen, maar al snel gingen we de auto in: onze eerste nacht lynx zoeken in Estland was gestart!
De wegen door het platteland van Estland waren op dat moment trouwens blootgesteld aan een combinatie van vastgevroren sneeuw en ijzel. Dat resulteerde in ijswegen. De weg was compleet bedekt met spekglad ijs precies zo als het zou zijn als de wegen bevroren kanalen zouden zijn geweest. Dat maakte het uitdagend om te rijden, maar gelukkig zou het afgezien van één spannend moment met ons wel goed aflopen. Wel moest ik hierdoor redelijk voorzichtig in de remmen toen Martin riep dat hij elanden zag! Voorzichtig ging ik achteruit en inderdaad: daar stond een kudde elanden in het laatste licht! We waren erg blij om deze bijzondere soort te zien en voor mij en Arie-Willem was die nog nieuw, maar Jacob had een aantal soorten al in Finland gezien.
Eland
Vol goede moed reden we dus verder. Het was best een actieve nacht met veel dierenactiviteit. Voor veel soorten stopten we niet zoals vossen, wasbeerhonden en hazen. Oeraluilen waren echter altijd de moeite waard om te stoppen, zeker nu die ook voor twee van ons nog nieuw waren. We hadden geluk op die eerste nacht met enkele prachtige waarnemingen.
Oeraluil
Na een korte stop bij een supermarkt reden we weer verder. Volgens Martin was het tot 21.00 het meest spannend voor lynx en namen de kansen daarna wat af. Gelukkig stond deze statistiek er niet aan in de weg dat Martin iets na negen uur een lynx vond! Alleen hij zag hem echter, in zijn warmtecamera. Vol goede moed reden we nog een extra rondje zodat we de lynx tijd gaven om weer tevoorschijn te komen. Opnieuw vond Martin de lynx! We zaten allemaal klaar toen hij zijn lamp aan deed en daar zat inderdaad een lynx aan de rand van het bos! De lynx liep echter meteen weer het bos in en we zagen er niet zo heel veel aan. Maar hij telde!
Opnieuw reden we weer een rondje om de lynx de gelegenheid te geven op adem te komen. Toen we weer terug kwamen, zei Martin ons om alvast onze camera’s te gaan pakken. Opnieuw deed hij zijn lamp aan en daar zat de lynx in volle glorie op een steen! Dit keer liep hij niet weg en we konden het dier minutenlang bekijken. Super om deze soort voor het eerst zo goed te zien!
Euraziatische lynx
Er was zelfs genoeg tijd om uit de auto te gaan en wat foto’s te maken met wat minder oogschijnsel en wat minder storende takken.
Euraziatische lynx
Helaas werd onze waarneming afgebroken door een andere auto die ons passeerde: ongeveer de enige van de avond, maar natuurlijk moest die net weer op dit moment komen! De lynx was nu echt weg en wij maakten ons rondje af. We zagen nog enkele prachtige oeraluilen en ook zagen we nog een mooie sneeuwhaas, maar die was te snel voor goede foto’s. Rond middernacht waren we weer terug bij ons hotel en konden we terug kijken op een heel succesvolle eerste avond in Estland. Het doel was al binnen en we konden de komende dagen dus rustig aan ons vogellijstje gaan werken en misschien zat er nog wel een tweede lynxwaarneming in ook!
De dagen erna genoten we van de prachtige bosvogels die hier zitten en die wij in Nederland niet of nauwelijks hebben. De hoenders hadden absoluut onze aandacht en we konden hier auerhoen, korhoen en hazelhoen zien. Auerhoen bleek de voorkeur te hebben voor een specifiek soort habitat en we vonden zowel het mannetje als het vrouwtje op exact dezelfde plek op verschillende dagen.
Auerhoen
Korhoen bleek de lastigste van de drie te zijn, maar ook daarvan hadden we op een ochtend een mooie waarneming. Die had ik voor het laatst in 2011 gezien in Nederland op de Sallandse Heuvelrug toen daar nog wilde korhoenders liepen.
Korhoen
Hazelhoen was verreweg het meest algemeen. Die vonden we ’s nachts ook vaak in de warmtekijker.
Hazelhoen
Overdag was het echter natuurlijk een veel mooiere waarneming en we waren erg blij met enkele vogels die zich goed lieten zien (voor hazelhoenen dan). De hazelhoenen waren de enige hoenders die ook al aan het baltsen waren en de hoge fluittoon die ze dan maken, was bijzonder om te horen.
Hazelhoen
Spechten was een volgende groep vogels waar we veel aandacht aan besteedden. In het bijzonder witrugspecht, grijskopspecht en drieteenspecht hadden onze belangstelling want dat zijn ten slotte soorten die in Nederland niet of nauwelijks voorkomen. Voor drieteenspecht bleek het echt nog te vroeg te zijn en die zagen we dan ook niet. Wel hadden we op een ochtend een prachtige waarneming van witrugspecht.
Witrugspecht
Grijskopspecht bleek ook nog niet actief te zijn in Lahemaa, maar daarvoor zouden we aan het einde van de week hopelijk een tweede kans krijgen. Naast deze spechten zagen we ook nog de andere spechten die in Nederland meer gebruikelijk zijn zoals grote bonte specht, middelste bonte specht en kleine bonte specht.
Ook de taigaboomkruiper liet zich goed zien en dat is natuurlijk hier de tegenhanger van onze eigen boomkruiper.
Taigaboomkruiper
Verder zagen we de witkoppige ondersoort van staartmees, die was ook gaaf om te zien.
Staartmees
’s Nachts stalen de uilen natuurlijk de show als het om vogels gaat. Naast oeraluil zagen we ook bosuil, ransuil en dwerguil.
Oeraluil
Ransuil
Die laatste was echt een gave onverwachte waarneming van een vogel die we alleen als warmtesignaal oppikten en wegdook in een holletje. Toen we er heen liepen om te zien wat het was, kwam ineens het kopje van een dwerguil uit het holletje kijken! Het was bijzonder om te zien hoe klein dit uiltje is.
Dwerguil
De warmtekijker leverde ons zowaar ook nog een tweede lynx op. Die was aan het jagen op reeën en om de jacht niet te verstoren, lieten we de zaklampen uit. Dat betekende dus geen nieuwe foto’s en we moesten het doen met het beeld door de warmtekijker. Martin maakte van alle interessante warmtebeelden van onze trip wel een compilatie die op Youtube te bekijken is. Hier is ook de jagende lynx op terug te zien.
Gelukkig hadden we op de eerste nacht al een mooie waarneming gehad! Naast de lynx mochten we zeker niet klagen over de ‘supporting cast’ aan interessante zoogdieren. Naast de elanden die we al gezien hadden, hadden we meerdere waarnemingen van bunzing en ook een waarneming van boommarter. Verder konden we de sneeuwhaas prachtig zien.
Sneeuwhaas
Na onze vier dagen in Laheema konden we dus heel tevreden afscheid nemen. Het werd een kort nachtje slapen want we lagen rond half 1 op vrijdagochtend in ons bed na de laatste nacht spotlighten, maar om half vier stonden we al weer op om nog de hele dag te kunnen gaan doorbrengen op het eiland Saaremaa. Het doel was Steller’s Eider, maar wie weet zouden we nog wel wat meer zien!
Als je ook geïnteresseerd bent in dit gedeelte: klik hier!
Nog terug lezen hoe het verliep met de Pardellynx? Klik hier!
